Wakker worden met een glimlach. Veelbelovend zonlicht valt door de kieren van de gordijnen. Toch is er iets. Iets wat niet goed was. Wat was het ook weer? Er is een azuurblauwe hemel, maar met een stipje aan de horizon. Over vijf minuten is het stipje een allesvernietigende sprinkhanenplaag.
Onze tuin baadt in goudgeel licht. Twee citroenvlinders dartelen om elkaar heen; een beeld dat me onverwacht ontroert. Vlinders, ik mag er graag naar kijken, maar ik heb er verontrustend weinig gezien de laatste jaren. “Vlinders symboliseren hoop en transformatie. Maar als je een gele vlinder ziet, heeft die een extra boodschap. De kleur geel staat voor geluk, energie, optimisme en vreugde. Ook staat de gele vlinder in sommige religies voor de ziel en boodschapper vanuit de hemel”, vertelt Google. Dat is mooi, want er zijn in onze kring helaas ook nogal wat dierbaren weggevallen de laatste tijd. Brengen ze ons een hoopvolle boodschap?
Maar ja: dat dreigende stipje. Ik moest afgelopen week weer denken aan Katia Solodka, een Oekraïense kunstenaar die halsoverkop moest vluchten uit Irpin, waar de Russische Orks bloedig huishielden. Katia belandde met haar dochtertje, haar moeder en haar Nederlandse schoonvader in een liefdevol Oostelbeers huis. Vrijwel alles hadden ze achtergelaten. Ze was bezig aan een indrukwekkende serie semi-abstracten, waarbij ze nog aan materialen werd geholpen door haar genereuze collega-kunstenaar Marc Mulders, ook uit Oostelbeers. Een koppel uit het dorp stelde atelierruimte beschikbaar. Deze serie droeg de titel ‘Stolen Spring’. Puur, vanuit Katia’s gevoel – over de door de Russische bezetters wreed verkrachtte lente die zich toen in 2022 net aandiende – schilderde ze bloemenpracht na bloemenpracht, in krachtige kleuren en adembenemende penseelstreken. Ze kon niet anders, voor de verwerking van de rauwe werkelijkheid, de uiterst onzekere toekomst, de grote zorgen om de geliefden die achterbleven. Een kunstenaar blijft een kunstenaar, ook in oorlogstijd. Inmiddels woont Katia in Vlaardingen en maakt ze gelukkig nog steeds prachtige kunst, tegen alle stormen in.
Mijn stipje aan de hemel werd formaat volleybal. Ik begrijp nu weer iets beter hoe het voor Katia voelde, in maart 2022. Ons perspectief is totaal gekanteld. We zagen een vertoning in het Witte Huis, die de kwalificatie ‘beschamend’ niet eens verdient. Elke keer als je bij Trump denkt dat het dieptepunt wel is bereikt, maakt hij het nóg erger. Bij die ontmoeting vorige week kon je niet anders dan concluderen dat de Oekraïense president Zelenski in de val was gelokt. Er was een ‘journalist’ die als meest relevante vraag kon bedenken: waarom Zelenski niet uit respect een pak droeg?
Respect kan selectief worden afgedwongen. Een week eerder banjerde Elon Musk nog in T-shirt door The Oval Office, terwijl zijn kind zijn snot afsmeerde aan het bureau van Trump.
Zelenski moest dankbaarheid voor de hulp van de VS tonen, nadat hij dat al tientallen keren had gedaan, zo vonden Trump en zijn vicepresident J.D. Vance, een gevaarlijke gluiperd die in een ander tijdperk zomaar in een Gestapo-kostuum had geparadeerd. De ‘deal’ die Zelenski werd voorgehouden: bezet gebied moet bij Rusland blijven als compensatie voor alle ‘moeite’ die Poetin al had gedaan en de VS mogen enorme hoeveelheden kostbare mineralen uit de Oekraïense bodem halen, maar daar tegenover staat:… niets. Geen enkele veiligheidsgarantie voor het geteisterde land. Even tekenen bij het kruisje meneer Zelenski. Als een meute hyena’s slopen de Amerikaanse hoogwaardigheidsbekleders kwijlend om de zichtbaar aangeslagen Zelenski.
Ondertussen gaan er dreigementen vanuit de VS richting Canada, Groenland, Panama en Europa. Het is alsof je naar een hele slechte Godfather-aflevering zit te kijken. Met Don Trump in de hoofdrol als meester-afperser die ‘bescherming te koop’ afdwingt, de vazallen kussen zijn zegelring om het vege lijf te redden. De man die door moet gaan voor een ‘slim zakenman’, maar die desondanks zes (!) casino’s failliet liet gaan. De man is op zijn best een groot, verwend kind, met nul empathie. De bully van het schoolplein. Hij doet me altijd denken aan Cartman uit Southpark, die had ook zo'n temerig stemmetje en was net zo grof, onberekenbaar en manipulatief, maar daar kon je soms nog om lachen. Maar nu is het lachen ons wel vergaan en zit er een hele smerige, hardnekkige vlek op onze eigen lente.
Ik zie inmiddels een skippybal aan de horizon.