De centrumplannen van de gemeente Oirschot zorgen voor een zoektocht naar extra parkeerruimte. De gemeente heeft haar oog laten vallen op de witte villa Van Zelst (uit 1987) en haar 2000 m² grote tuin hoek Sint Jorisstraat en het pand Gasthuisstraat 29 met een tuin van 1000 m². Hier moet een maximaal aantal parkeerplaatsen komen, wat waarschijnlijk betekent dat de hele groene oase, inclusief twee monumentale Mammoetbomen, zal verdwijnen. Deze bomen staan als nummer 88 en 130 op de gemeentelijke lijst van beschermde bomen.
Volgens de huidige bomenverordening is voor het vellen van monumentale bomen een vergunning nodig. In theorie biedt dit bescherming, maar in de praktijk kunnen ‘zwaarwegende belangen’, zoals stedelijke ontwikkeling, de doorslag geven. De gemeente werkt momenteel aan een nieuwe bomenverordening, waarin waarschijnlijk opnieuw een waardevolle bomenlijst wordt opgenomen. Dit betekent dat bomen die niet op de lijst staan nog steeds vogelvrij zijn en bomen mét bescherming alsnog gekapt kunnen worden als de gemeente dat nodig acht.
De vraag is of de gemeente werkelijk het behoud van groen meeweegt, of dat korte termijn belangen steeds weer prioriteit krijgen. Waarom wordt er niet gekeken naar oplossingen waarbij parkeerruimte gecreëerd kan worden en groen behouden kan blijven? Opties zoals een parkeerkelder onder de Princeehof of het terrein van de voormalige Boerenbond liggen voor de hand, maar zijn van tafel geveegd. Waarom zo’n kaalslag in de Sint Jorisstraat, nu al een versteende omgeving die dringend vergroening nodig heeft? De keuze lijkt helaas al gemaakt, waarbij een maximaal aantal parkeerplaatsen zwaarder weegt dan een gezonde leefomgeving, biodiversiteitsherstel en klimaatadaptatie.
Administratieve formaliteit
Deze situatie werpt een fundamentele vraag op: is een bomenverordening met bomenlijst echt een instrument van bescherming, of slechts een administratieve formaliteit? De Mammoetbomen in de tuin van Van Zelst, geplant in 1976, zijn beeldbepalend en hebben historische waarde. De gehele tuin heeft een enorme ecologische waarde. De gemeente zou juist het goede voorbeeld moeten geven door de tuinen en de monumentale bomen te behouden en de parkeerruimte elders te plannen.
We doen dan ook een dringend beroep op de gemeente om deze kwestie serieus te nemen en een bomenverordening op te stellen die daadwerkelijke bescherming biedt en de parkeerruimte elders te plannen. Een gezonde leefomgeving, biodiversiteitsherstel en klimaatadaptatie mogen niet ondergeschikt zijn aan economische belangen. Alleen op deze manier blijft Oirschot niet alleen een Monument in het Groen, maar blijft ook het Groen in het Monument behouden.
Groenplatform Oirschot