Het was natuurlijk de Week van de Blauwe Bes was. Ik hoorde in mijn auto de nieuwslezeres: “Tientallen mensen zijn ziek geworden na het eten van diepvries blauwe bessen van Albert Heijn. Zij waren tussen de 23 en 77 jaar oud…” Tja, het lijkt me ook vrij logisch dat je ziek wordt van een schaaltje bessen van 24, 49, of 72 jaar oud. Zou de grootgrutter niet op de hoogte zijn van de uiterste houdbaarheidsdatum van ingevroren fruit?
Na de autorit belandde ik bij mijn tandarts die me voorstelde om een wiebelige verstandskies per direct te verwijderen. Ik – lafaard – vroeg om een verdoving. Geen centje pijn, ware het niet dat ik direct na de tandarts een interviewafspraak had staan. Gelukkig hoefde ik met deze hoogwaardigheidsbekleder geen gesprek over ‘blauwe bessen’ te voeren; dat had ik met mijn nog steeds verlamde rechterkaak onvermijdelijk verbasterd tot ‘bwauwe beffen’. Het was al beschamend genoeg dat mijn koffie steeds over mijn kin liep, terwijl ik er nog enigszins Jeroen Pauwig bij probeerde te kijken.
Alle gekheid op een stokje natuurlijk, maar uit het blauwe bessen praktijkvoorbeeld blijkt maar weer eens dat éénduidig communiceren essentieel is om goed begrepen te worden. Sinds vorige week kun je blijkbaar de overheid verzoeken om een brief in makkelijkere taal te sturen, als je de standaard post niet hebt begrepen. Ik ben daar op zich wel voorstander van, want ambtenaren hebben nogal eens de neiging om zich in jargon of in gekunstelde /geknutselde taal te uiten, die voor hele volksgroepen net zo doorgrondelijk als 18e eeuws Papiamento is.
Onderstaande woordenbrij is afkomstig uit de zogenoemde ‘Speelvisie’ van Rotterdam, uit 2016. “Toen ik de zin las, verslikte ik me bijna in mijn koffie”, onthulde een burgerraadslid. “De visie gaat over speelplekken in de buitenruimte. Een heel lief thema. Juist daarom is het zo ironisch dat deze onnavolgbare zin in het document staat.”
De zin luidt in zijn geheel:
“In de uitvoeringsfase wordt deze visie verder uitgewerkt in deelproducten zoals ontwerpscenario’s en een toolbox voor kinderparticipatie, vakoverstijgende werkprocessen, monitoring van het gebruik van plekken in de stad en sturingsinformatie.”
Ik weet niet hoe het u na deze knutselzin vergaat, maar het psychedelische effect was bij mij groter dan een waterpijp gevuld met gefermenteerde yakmelk, een blok Afghaan en een broodtrommel vol paddo’s. Maar nu mogen we dus ‘te moeilijke’ brieven van gemeenteambtenaren, de Belastingdienst of het Centraal Justitieel Incassobureau terugsturen met de mededeling: ‘Te moeilijk’. Dan krijg je een makkelijkere brief. Ik vraag me dan wel af hoe vaak je dat kan herhalen en na hoeveel keer ‘Te moeilijk’ je de terminale brief krijgt met alleen nog de tekst: ‘Betalen pannenkoek!’
Communicatie wordt steeds lastiger te bedrijven en te begrijpen in onze complexe wereld. Inez Weski, vermaard strafrecht advocaat en bekend bij het grote publiek als ‘de raadsvrouwe met de zeer donker gemaakte ogen’, werd in april 2023 opgepakt. Op verdenking van deelname aan een criminele organisatie, omdat ze in het beruchte Marengo-proces Riduan Taghi bijstond en voor hem en zijn zoon duizenden berichten zou hebben uitgewisseld via een versleutelde telefoon. Voor zover ik weet houdt ze zich nog altijd stug aan de ‘geheimhoudingsplicht’, zelfs nu haar een jarenlange gevangenisstraf kan wachten. Ook daar zit een kink in de ‘communicatiekabel’ natuurlijk. Met veel mensen waar Taghi een akkefietje mee had is het erg slecht afgelopen. Hoewel ze het niet uitspreekt is de anders zo onverschrokken en onkreukbare Weski waarschijnlijk doodsbenauwd voor haarzelf en haar naasten, vanwege de moorddadige lange arm van Taghi. Misschien zullen we nooit weten hoe het zat.
Opvallend detail: de naam ‘Inez’ betekent zoveel als ‘Zonder schuld’.
Maar: de blauwe bessen van Appie Heijn dus. Daar kan ik - qua communicatie - ook wel mee eindigen. Er waren mensen heel erg ziek geworden: Hepatitis is geen flauwekul. Mensen hadden weken niet kunnen werken. Een mevrouw vertelde dat ze zich rotschrok van haar knalgele spiegelbeeld en dat ze haar hele eigen risico ziektekosten voor 2025 er al had doorgejast.
De communicatieafdeling van de grootgrutter die op de kleintjes let kwam met een briljant bericht: iedereen met een verdacht zakje Poolse blauwe diepvriesbessen mocht deze terugbrengen naar de winkel – als ze inmiddels weer konden lopen tenminste – en dan kregen ze, jawel: Hun Geld Terug! Wat is professionele communicatie door daarvoor opgeleide mensen toch een mooi iets.
Betalen pannenkoek!