Uw groene columnist mag zich sinds vorig jaar parttime pensionado noemen. Geen verplichting meer om te werken voor het dagelijks brood maar gewoon omdat het leuk is nog wat les geven, excursies begeleiden en woorden vlechten tot zinnen. En dat betekent veel vrije tijd voor de tuin en voor wat een veldbioloog vaak het liefst doet: rondstruinen, genieten en speuren. Voor onze bijna overbuurman aan de Beekersberg met dubbele ee mag ik ruim zeven hectare particulier natuurgebied inventariseren.
Aan de rand van het bos is er enkele jaren geleden een forse poel gegraven. Dwars door de bouwvoor van de vroegere akker en tot op het voedselarme zand. Het water is deels afkomstig van neerslag en deels betreft het opgepompt ondiep grondwater. Dat dit wat verrijking oplevert door afstromende meststoffen van omringende akkers mag duidelijk zijn. En juist daarom is het zo mooi om te zien dat juist deze poel een enorme aantrekkingskracht heeft op libellen. Na enkele maanden inventariseren zijn er inmiddels zeventien soorten aangestreept en dat zullen er zeker nog meer worden. Op warme dagen krioelt het er letterlijk van de honderden libellen die er kris kras door elkaar vliegen. Als je denkt ze nu allemaal wel gezien te hebben dan blijkt dat honderden uitgezwermd zijn over de bloemenweide en zelfs midden in het bos wordt er op vliegjes gejaagd.
Naast de opvallende grotere soorten als viervlek, platbuik en keizerlibel zijn het vooral de juffers die opvallen. Als te verwachten is de variabele waterjuffer het meest algemeen. Overal op het water zijn ze bezig met eitjes afzetten. Andere soorten die ook vroeger overal al voorkwamen zoals lantaarntje, azuurwaterjuffer en vuurjuffer zijn ook hier in redelijke aantallen vertegenwoordigd. En als te verwachten zijn er op de bladeren van waterlelies mannetjes van de grote roodoogjuffer neergestreken die er een perfect territorium in zien.
Weide- en bosbeekjuffer zijn er de grootste juffers. Zij zijn eens bijna weggevaagd door watervervuiling maar na de tachtiger jaren weer helemaal terug van weggeweest. De bosbeek is een lange afstand vlieger die uitsluitend eitjes afzet in beschaduwde, schone en stromende beken maar de weidebeek heeft hier duidelijk een prachtig huis gevonden. Maar er zijn ook totaal nieuwe soorten die in de laatste decennia bezig zijn met een opmars. Koraaljuffer is er één van. Eerst alleen in heidevennen maar nu ook al in deze Beekersbergse poel. Nummer twee hebben we in ons land mogen begroeten met dank aan de klimaatverandering. Gaffelwaterjuffers zijn bezig met een snelle opmars vanuit het zuiden. Geen klimaat vluchteling maar profiterend van minder koude winters. En als er dan ook nog een libel vriendelijke poel in de aanbieding is? Dan is de gaffel zeker van de partij.
Ook deze zomer eens speuren naar oude en nieuwe juffers? De Vlinderstichting heeft een gratis en digitale zoekkaart Blauwe Juffers Herkennen op haar website staan. Tweede tip: ga vooral niet rondrennen maar neem het er van. Zitlap, camera en veldfles meenemen en een goede plek langs vijver, poel of sloot uitzoeken. Eerst lijkt alles weg te vliegen maar ze komen vanzelf weer terug. Veel plezier met uw jufferjacht.