Op 13 juni, tijdens een rondleiding door het centrum van Oirschot voor het Servicebedrijf van de gemeente Oirschot, viel het meteen op dat de treurbeuk op het kerkhof er niet meer stond. In april had Lia Adriaans nog de winnende foto van deze boom gemaakt tijdens een van de fotochallenges van onze IVN Fotowerkgroep. Dit prachtexemplaar, genummerd 138 op de Oirschotse Gemeentelijke Lijst van Monumentale en Beeldbepalende Bomen, had maar liefst 75 punten - de hoogste score - wat aangeeft hoe bijzonder deze boom was.

Na contact met de beheerder van de begraafplaats bleek dat de treurbeuk deze lente minder goed in blad kwam, net als de paardenkastanje op de Markt. Grote dode takken in de kroon wezen op een probleem. Een expert stelde drie opties voor:

1. Dood hout verwijderen: hierdoor zou de boom nog enkele jaren mee kunnen.

2. Afzagen boven de ent: er zou een beeldhouwwerk van gemaakt kunnen worden, bijvoorbeeld een engel.

3. Kappen en vervangen: niet op dezelfde plek, want uitfrezen van de stronk was geen optie vanwege de nabijheid van een graf. Herplanting zou iets verderop moeten plaatsvinden.

De beheerder en de groene vrijwilligers van de begraafplaats kozen voor de eerste optie, maar uit verantwoordelijkheidsgevoel voor mogelijke schade door takbreuk of erger, werd uiteindelijk toch besloten om de boom te kappen. Renovatiewerken aan de Kapelpad en slechte weersomstandigheden maakten het moeilijk om met grote machines op het kerkhof te komen, waardoor de herplant nog niet kon plaatsvinden. De vervanger is al wel besteld, maar blijft nog even bij de kweker tot het nieuwe plantseizoen. Een nieuwe treurbeuk kost al snel 1000 euro, en het planten moet zorgvuldig gebeuren voor de beste kans van slagen.

Vergunning

Hoewel de intentie goed was, werd er tijdens het hele proces vergeten dat voor het kappen van een boom op de gemeentelijke lijst van monumentale bomen een kapvergunning vereist is. Dit aspect leek niet bekend te zijn bij de beheerder, vrijwilligers of de boomrooier. Dit incident benadrukt de noodzaak om in de nieuwe bomenverordening, die we momenteel samen met de gemeente aan het opstellen zijn, duidelijkere regels op te nemen. De huidige lijst heeft duidelijk niet voldaan aan het doel van bescherming, aangezien veel bomen die er op staan toch zijn verdwenen zonder kapvergunning. De nieuwe verordening moet ervoor zorgen dat het altijd duidelijk is dat een boom van zekere omvang niet zomaar gekapt mag worden.

Elly Pouwels en Frans van Boekhold (IVN Oirschot)