Met haar fotokunst wist Lizette van der Loo (1970) al direct indruk te maken bij haar debuut tijdens de Expositie Amateurkunst Oirschot eerder dit jaar. De Oirschotse excelleert met natuurfotografie, maar ook haar experimentele werk dwingt respect af. Ze gaat de uitdaging in de fotografie bepaald niet uit de weg en is gretig om nóg beter te worden. Hoe bereikt ze die bijzondere effecten, wat drijft deze bijzondere Oirschotse fotografe en wat wil ze nog meer?
door Rens van Ginneken
Tot haar twaalfde groeide ze op in Nuenen. “Mijn ouders wilden graag verhuizen, dichter bij de familie die in Tilburg en omstreken woont, en zo kwamen we terecht in Oirschot. Ik hou van het buitenleven en van ruimte; dat vind je hier. Het voelt goed en vertrouwd”, verzekert ze. Lizette werkt als office manager bij een softwarebedrijf in Den Bosch, maar haar eerdere opleiding en achtergrond liggen meer in de creatieve hoek. “Ik heb de modevakschool gevolgd en vervolgens bij een modezaak in Best gewerkt en later in Veghel. Uiteindelijk ben ik met het werken in de mode gestopt omdat het lastig te combineren was met mijn toenmalige grote passie: het paardrijden. Ik heb lang dressuurwedstrijden gereden, was niet echt talentvol, maar heb uiteindelijk toch een aardig niveau bereikt. Het schema met werk, trainen en wedstrijden zat héél vol, maar het waren mooie jaren waar ik flink van heb genoten. Een flink deel van mijn sociale netwerk zat in de paardenwereld. Op zeker moment kreeg ik een ongeval met mijn paard, en in de jaren daarna gebeurde het een en ander in de privésfeer waardoor ik de drive verloor. Het was jarenlang een ‘way of life’, maar inmiddels kan ik me amper meer voorstellen waar ik de tijd vandaan haalde”, vertelt ze.
Iets voor na het pensioen?
Het paardrijden verdween dan wel goeddeels uit haar leven, de drive om ‘iets’, liefst creatief, te doen waar ze met passie in op kon gaan bleef. Ze miste een ‘doel’ in haar leven. Het fotograferen kwam al eerder op haar pad. “Bij het paardrijden maakte ik al veel foto’s met een analoge spiegelreflexcamera. Ik dacht weleens over een cursus fotografie, maar gezien het tijdgebrek leek me dat meer iets voor na mijn pensioen. Met het verdwijnen van de fotorolletjes raakte de fotografie naar de achtergrond. Tot ik in 2020 mijn hond Lois kreeg. Ik móest gewoon foto’s van haar maken!”
De schoonheid van kliko’s
Ze kocht een tweedehands digitale spiegelreflexcamera en besefte dat ze zich er meer in moest verdiepen, om de mogelijkheden te ontdekken en optimaal te kunnen gebruiken. “Zo kwam ik terecht bij een fotoclub in Strijp, Eindhoven. Als een spons zoog ik alles op en ik wierp me op de opdrachten en het zoeken van de beste locaties om ze uit te voeren. Ik wilde leren, beter worden.” Is ze anders gaan kijken door de fotografie wellicht? “Niet direct anders, maar wel veel meer bewust. Ik denk dat ik al anders keek, andere dingen zag, details. Ik weet nog dat de kliko’s er nog maar net waren destijds en dat ik het zo’n mooi gezicht vond, die dingen op een rij in de straat. Dat ritme trof me, ik vond het mooi”, zo vertelt ze. “Ik merkte dat ik onbewust al dingen mooi vond, die ik vervolgens tijdens de cursus leerde. Bijvoorbeeld dat je het onderwerp niet precies in het midden van het beeld moet plaatsen. Dat soort dingen zaten er al in.”
Jagers & vissers
Niet te missen onderwerpen in haar fotowerk zijn natuurlijk haar liefde voor dieren en natuur. In prachtige en krachtige beelden weet ze het allemaal te vangen, van het opstijgend lieveheersbeestje, tot een luipaard met bijna aanraakbare souplesse en van een ragfijne beekjuffer, tot ranke hindes bij de Amsterdamse Waterleidingduinen. Hoe doet ze dat toch, want anders dan met een menselijk model, zijn dieren amper te regisseren toch? “In de fotografie heb je jagers en vissers. De jagers gaan op ‘jacht’ naar een foto en de vissers wachten geduldig op wat er komt. Bij het fotograferen van dieren moet je vooral een visser zijn. Je wacht geduldig en stil, zodat de dieren niet of amper in de gaten hebben dat je er bent. Op het moment dat ze je aanwezigheid vergeten gaan ze hun eigen ding doen en dan wordt het interessant! Zo kan ik bijvoorbeeld héél lang bij een hommelnest gaan zitten, of langs het kanaal in het gras gaan zitten om te zien wat er om me heen beweegt. Fouten horen er ook bij, daar leer ik dan weer van. Soms denk ik dat ik een prachtige foto heb gemaakt totdat ik deze later op mijn scherm zie, dan blijk ik volledig gefocust te hebben op het onderwerp en verpest de verkeerde achtergrond de hele foto! Door een workshop macrofotografie ben ik me nu meer bewust van de achtergrond en met de juiste instellingen wordt deze nog mooier, vager of met lichtvlekjes, waardoor het onderwerp prachtig afsteekt.”
Muurwaardige foto’s
Ze bekent dat ze soms behoorlijk ver gaat in haar perfectionisme. “Ik wil de foto een bepaalde kwaliteit meegeven. Het moet ‘muurwaardig’ zijn: ik moet het zelf aan de muur willen hebben. Ik wil emotie zichtbaar maken, bijvoorbeeld de connectie tussen een hond en zijn baasje. De compositie moet kloppen en ik ga ver in de nabewerking. De uitdaging is voor mij vooral om iets zo in beeld te krijgen als dat ik het in mijn hoofd heb”, aldus de fotografe. Als voorbeeld pakt ze er haar werk ‘Danse Macabre’ bij. “Voor een cursusopdracht ‘beeld een emotie uit’, kwam ik uit bij het muziekstuk ‘Danse Macabre’ van Saint-Saëns. Ik wilde al langer eens fotograferen in de vervallen voormalige meubelfabriek aan den Heuvel in Oirschot, voor het spookachtige decor wat ik voor ogen had. De uitdaging lag vervolgens in het angstig en ‘lelijk’ op foto zetten van mijn nichtje: ze is normaal vooral mooi. In Roermond was een outdoor dansevent. Hier heb ik de foto van de danser gemaakt. De foto’s moesten vervolgens samengevoegd worden, en de danser moest veranderen in een geest, dat doe ik met Photoshop. Photoshop is echt mijn tool, maar er kan zoveel waar ik nog geen weet van heb en dan is YouTube een grote hulpbron.”
Zelf een gebouw creëren
Een ander verbluffend voorbeeld van haar vindingrijkheid was een ‘zwart-wit’ opdracht, een ruimte met een mooi contrast en spelen met de menselijke maat. “Ik vond het lastig om een geschikte ruimte te vinden. Toen kwam ik werk tegen van een kunstenaar die allerlei ruimtes nabouwde met karton. Vervolgens heb ik zelf een hele installatie gecreëerd, met karton en een houten plaat waarin ik sleuven zaagde. Ik heb lang geëxperimenteerd voor het juiste licht. Om het licht niet te laten weerkaatsen gebruikte ik zwarte fleecedekens. Het was nog een hele toer om te zorgen dat er niets omviel. De figuren op de foto heb ik uit een tijdschrift geknipt en op foam geplakt. De lopende figuur had ik aan een breinaald geprikt en bewogen met het fotograferen zodat je een bewegingsonscherpte krijgt. Het is vooral ‘trial and error’, zo ook hier. Maar het resultaat was blijkbaar in orde, want onze docente vroeg op welke locatie ik dit had geschoten”, zo lacht de fotografe.
King Kong-persepctief
En of het nu een waterspetterende tennisbal is op een boormachine, of een zinsbegoochelend King Kong-perspectief met haar eigen hond tussen Tilburgse flats – de hond later in het beeld geplaatst, maar óók weerspiegelend in het water - of twee Dalmatiërs die er eigenlijk maar eentje is: je blik wordt onvermijdelijk naar Lizette’s verbeelding getrokken, soms in vervoering bij een vertederend beeld, om vervolgens je zintuigen te laten schuren bij een beeld dat ‘niet klopt’. “Een goed beeld is een foto waarbij je in eerste instantie niet weet of begrijpt wat je ziet, je wordt op het verkeerde been gezet, of soms zit het hem juist in het verhaal dat de foto vertelt, of de schilderachtigheid van een beeld”, zo toont ze bij een meisje met een vlieger. En soms heb je geluk, kun je een zeldzame situatie fotograferen; een combinatie van ‘op het juiste moment/op de juiste plaats’. Ik kom elke dag wel nieuwe inspiratie tegen en er valt nog zo veel te leren; dat maakt me gretig. Een mooie opdracht sla ik ook niet af, maar wil er wel mijn eigen invulling aan kunnen geven.”
Het smaakt naar méér
Haar eerste Expositie Amateurkunst Oirschot smaakte naar meer. “Ik vond het spannend, maar nu weet ik: ik wil meer kunstzinnige foto’s maken en vaker exposeren. Mijn grootste wens? Wie weet ooit nog eens een eigen expositie? Ook zou ik weleens op pad willen met een fotograaf die zijn sporen al verdiende.” Ze is fototechnisch en artistiek nu zo ver dat ze uit haar comfortzone durft te stappen en het experiment graag omarmt. “Eén van mijn levensmotto’s is: mogen zijn wie je bent”, zo besluit ze. In haar prachtige fotowerk komt dat volledig tot uiting.
www.photovivere.nl