Vorige week eindigde mijn column met een blijmoedige oproep: laten wij, lezers van het Oirschots Weekjournaal , er voor zorgen dat Silent Spring nooit zal gebeuren. Rachel Carson schetste in 1962 een toekomst zonder kikker gekwaak, zonder vogelzang, een verstilde natuur met dank aan ongekende milieu verwoesting. In dezelfde uitgave van deze krant stond een prachtige documentaire over een gezin uit Middelbeers die, geïnspireerd door de grote natuurgoeroe Hans Smolders, de strijd aangingen met dit doemscenario. Nieuwe natuur scheppend en vogels en bloemen uitnodigend terug te keren.

Helaas! Deze week bleek dat Rachel Carson toch gelijk kreeg. Leidse wetenschappers waren er in geslaagd om 87 jaar en 365.000 metingen met elkaar te vergelijken. Gaat het werkelijk zo slecht met onze insecten? Hebben onze oosterburen gelijk met hun stelling dat meer dan 75 % van de grotere insecten groepen keihard achteruit gaan? En wat betekent dat voor onze voedselzekerheid?

De onderzoekers kozen voor een unieke aanvliegroute. Niet kijkend naar de resultaten van de honderden meester Prikkebeen die net als uw columnist regelmatig met een vlindernetje zwaaien om te noteren wat er vliegt en zoemt. Zij zochten het dichter bij huis. Of het nu gaat om Hollandse appels of Westlandse tomaten, zonder bestuivende insecten geen opbrengst. Om het nog sterker te stellen, 75 % van onze akker- en tuinbouw is afhankelijk van grote en kleine bestuivers. En dat bracht hun bij door insecten bestoven planten met een even onverwacht als dramatisch schrikbarend resultaat. Wilde door insecten bestoven planten verdwijnen in record tempo uit ons land, wind bestoven planten gaan domineren en getuigen van dit, gelukkig niet onomkeerbare proces. Kijk maar eens naar onze Oirschotse en Landschotse Heide. Waar je oog ook kijkt, overal zie je golvend pijpenstrootje en bochtige smele. Grassen die door de wind bestoven worden. Struikheide is er nog wel maar alleen op plaatsen waar door de mens geplagd wordt. Uiteraard is dit deels te herleiden door verstikking met stikstof en dus verzuring. Maar nog veel belangrijker is dat bestuivende insecten verdwijnen en dus wilde planten die daarvan afhankelijk zijn geen zaad meer kunnen vormen.

Koos Biesmeijer, één van de onderzoekers, pleit voor voortzetten van dit onderzoek en vooral eindelijk eens stoppen met die verstikkkende ammoniak en stikstofoxyde deken. Kortzichtig, op geld gericht beleid en natuur verwoestend lobby werk bijt ons anders nog harder in onze staart. Klimaatbeleid afstemmen op behoud van veeteelt en doorgaan met verstoken van fossiele brandstoffen heeft nu al gezorgd voor ongekende problemen in onze voedselvoorziening maar nog veel meer voor onze omringende natuur. Willen we echt op weg naar Silent Spring? Ga dan vooral zo door. Maar gunnen wij bloemen, bijen, fruittelers en mosterd verbouwers een gezonde toekomst? Dan zullen we nu echt aan de bak moeten.