Tijdens de jaarvergadering van heemkundekring Den Beerschen Aard was er waarschijnlijk niemand te vinden die niet vond dat ’heemkundenestor’ Jos van Gils deze erkenning méér dan verdiend had. Al vanaf de begindagen van de Beerse ‘heem’ in 1988 zet Jos zich met hart en ziel in voor de heemkunde in het dorp.
door Rens van Ginneken
Het leek een gewone jaarvergadering te worden bij Den Beerschen Aard, op 26 februari in Ons Mevouw in Middelbeers. Misschien dat er bij Jos van Gils toch al een lichtje ging branden toen hij ineens vergezeld werd door zijn familie, wie zal het zeggen? Feit is dat de vergadering aanvankelijk normaal verliep. De bestuurswisselingen werden besproken en Guus Staps nam de aanwezigen nog eens mee door het jaar 2023, met de fietstocht naar De Schaapskooi in Steensel, de Roefeldag, de uitstap naar het Openluchtmuseum in Arnhem en het onderhoudswerk dat de mensen van Den Beerschen Aard zoal verrichtten, bijvoorbeeld aan De Leste Steen van Jo Gijsen. Er was nog wat uitleg over de Brabant Cloud en Joke van Ham vertelde over het succesvolle Beers Creatief dat door de heemkunde wordt georganiseerd, over het boekenbeheer op heemkundecentrum/archief De Schelft en over de werkzaamheden die komen kijken bij het verzorgen van de Beerse bijdragen voor heemkunderubriek Groeten Uit in dit weekblad.
Vanaf de oprichting erbij
Tot zover niets aan de hand, maar dan stapt oud-directeur Kenniscentrum Nederlandse Volkscultuur Ineke Strouken naar voor, als vertegenwoordiger voor Brabants Heem. Of Jos van Gils even bij haar wil komen? Jos lijkt toch nog wat verbaasd als hij naast Ineke Strouken staat, die hem prijst als vraagbaak met veel kennis en met een echt ‘heemkundehart’. Als blijk van grote waardering krijgt hij vervolgens een zilveren draaginsigne opgespeld en de bijbehorende oorkonde, met bijbehorende felicitaties van Strouken en van voorzitter van Den Beerschen Aard Bert van Essen. Het lijkt Jos niet onberoerd te laten. “Ik was toch wel verrast, maar ik moet toegeven dat het me goed doet. Het laat toch zien dat mensen waarderen wat je doet: dat is heel mooi. Maar ik heb het gewoon altijd met veel plezier gedaan, vanaf de dag van de oprichting in 1988.”
Véél archiefkennis
Jos woont tegenwoordig in Best, maar komt nog elke woensdag naar De Schelft, voor onder meer het archiefwerk van Den Beerschen Aard. Ook de dames van zijn werkgroep zijn in hun nopjes met het eerbetoon aan Jos. “Voorheen werkte Jos vooral veel samen met Kees de Kroon en Jan van Vroenhoven. Nu moet hij het met een clubje van enkel dames doen!”, lacht Joke van Ham. Het is voor haar niet moeilijk om Jos te prijzen. “Jos heeft een groot en goed geheugen, we kunnen met allerlei vragen altijd bij hem terecht. Daarbij heeft hij thuis ook nog een groot archief over de Beerzen. Als we dat nog eens van hem moeten overnemen, dan moet er nog een dakkapel op De Schelft, haha!”
Baest ‘connaisseur’
Ook mede-werkgroeplid Monique van Erve is vol lof over Jos. “Hij heeft altijd veel geschreven in ons heemblad De Berse. Sinds kort is hij gestopt met het redactiewerk, maar met het archiveren gaat hij enthousiast verder. Hij maakt altijd mooie overzichten van wat er zich in het archief zoal bevindt en hij weet alles zo terug te vinden in alle jaargangen. Ook bij veel historische voorwerpen die we beheren weet hij de geschiedenis erachter, dat is zeer waardevol voor ons. Ook is hij de Landgoed Baest-kenner binnen onze club en hij heeft nog zeer veel opgezocht over de Beerzen, bijvoorbeeld in de oude archieven in Den Bosch en Tongerlo. Hij schreef dan alles handmatig over.”
Allen kunnen ze zich vinden in de concluderende woorden van Joke. “Jos is een hele fijne om erbij te hebben. Niet zo op de voorgrond, maar wel zeer actief. We kunnen ook echt niets naars over hem bedenken: Jos is altijd positief en gezellig!”