Twee jaar geleden werd de Open Monumentendag in Oirschot omgedoopt tot Erfgoedweekend, een term waarmee men zich niet alleen richt tot monumentale gebouwen maar ook het roerend en immaterieel erfgoed in ogenschouw neemt. Denk aan oude ambachten, muziekuitvoeringen en bijvoorbeeld oldtimers. Op deze wijze positioneert Oirschot zich in de hightech-omgeving van de Brainportregio tot een levend erfgoeddorp in het groen.

door Rudi Muller

Het Erfgoedplatform Oirschot, waarin elf erfgoedpartijen waaronder stichting Comité Open Monumentendag Oirschot zich hebben verenigd, wordt tijdens de organisatie van het weekend bijgestaan door partners Visit Oirschot en de gemeente. Wethouder Joep van de Ven trapt het weekend vrijdagochtend af bij de erfgoedwand in het gemeentehuis, waarna hij in de Sint-Petrusbasiliek de tentoonstelling rondom immaterieel erfgoed opent. Vervolgens wordt de eerste selectie QR-bordjes, waarmee men kan linken naar informatie over het betreffende monument, onthuld. “Zo wordt de geschiedenis en daarmee het verhaal op een laagdrempelige manier toegankelijk voor bezoekers. Van de Mariakapel in Westelbeers tot de Sint Antoniuskapel in Buurtschap Straten zijn de bordjes straks te zien”, licht Han Smits toe.

De Mortelen en Landgoed Heerenbeek

Op zaterdag zijn er om 13.00 uur en 15.00 uur rondleidingen in de Mortelen en op Landgoed Heerenbeek, welke worden verzorgd door Erik van Ingen van Brabants Landschap. Hij vertelt: “De Mortelen is een ouderwets kleinschalig cultuurlandschap, een stukje erfgoed in Oirschot. Het gebied was slecht ontginbaar en moeilijk voor landbouw in te richten. Het gebied is rijk aan vogels, planten, vlinders en amfibieën. Misschien horen we onderweg wel een specht, zien we een ijsvogelvlinder of een groene boomkikker. In alle seizoenen is er in de Mortelen en op landgoed Heerenbeek iets bijzonders te zien of te horen. Tijdens de wandeling vertellen we nog veel meer over dit prachtige natuurgebied.” Deelnemen kan na aanmelding via onderstaande website.

Rollend erfgoed op de Markt

OTO (Old Timerclub Oirschot) neemt op zondag een prominente plek in het historische centrum van Oirschot in. Op de Markt zullen zij een vijftigtal oude auto’s tentoonstellen, aangevuld met motoren, vrachtwagens en zelfs brandweerwagens. Gerard Hoogenboom, voorzitter OTO: “Rollend erfgoed neemt een bijzondere plek in de historie in, als één van de belangrijkste technische ontwikkelingen waar door mensen naar gekeken werd.” Hij vervolgt: “Gedurende het jaar zijn wij als vereniging bezig om dit erfgoed in stand te houden, onze leden weten als geen ander het verhaal achter hun voertuig te vertellen”. Gedurende de dag organiseert de vereniging verschillende activiteiten. Zo zijn er gidsen die vertellen over de voertuigen en hun historie en vindt er een ‘concours d’elegance’ plaats; een rode loper waarop een auto wordt gereden, terwijl de eigenaar wordt geïnterviewd.

Oirschots dialect bij Brouwerij Vandeoirsprong

In het proeflokaal van de lokale brouwerij, waar net als vorig jaar weer gruitbier wordt geserveerd, zullen Leon Vingerhoeds en Ria van Kollenburg een ontmoeting met het Oirschots dialect arrangeren. “Was men maar op Brabant zo trots als een Fries”, steekt Vingerhoeds van wal. Volgens hem schuwt men tegenwoordig het doorgeven van dialect. Jammer, zo vindt hij: “De Nederlandse taal kent steeds meer Engelse invloeden en het dialect verdwijnt al helemaal steeds meer uit het straatbeeld. Terwijl het een stukje van onze identiteit is, waar niets mis mee is. Je mag best trots zijn op je moedertaal!” Zowel op zaterdag als op zondag zal men het gedicht ‘Ons skón Orskots en Orskotse minsen’ van Toke van de Ven - Lommers als leidraad nemen en discussie opwekken rondom de woorden die zij gebruikt. Voor hen die geen dialect spreken is het een kennismaking, voor hen die dat wel doen brengt het wellicht herinneringen aan de gesprekken aan de keukentafel bij je (groot)-ouders naar boven. In het proeflokaal geldt een vrije inloop, vol is vol.

Nog veel meer…

Op beide dagen zijn er exposities in het Oude Raadhuis, de Sint-Petrusbasiliek, het Boterkerkje en Museum de Vier Quartieren. Films over het oude Oirschot zullen worden afgespeeld in de Heemkamer (Dekanijstraat 10), er wordt uitleg gegeven over de lopende restauratie bij windmolen de Korenaar en de watermolen in Spoordonk, kapel Montfort en de Kerk in Oostelbeers zijn geopend voor bezoek.

Enkel op zondag is er een expositie in de Sint-Petrusbasiliek en vindt er een torenbeklimming plaats. Ook kan men die dag een mis bijwonen in de kapel van klooster Nazareth, genieten van twee pianokwartetten van Mozart en Brahms in het Hart van Spoordonk, uitgevoerd door Daniël Kramer en begeleid door Annemieke Corstens op viool, Marjolein Dispa - Knaven op altviool en Ceciel Strouken - Knaven op cello. Detail; Marjolein en Ceciel zijn kleinkinderen van de architect die de kerk tekende. Op de Markt worden bovendien portretten getekend, spannende verhalen voor de jeugd verteld door René Zeebregts en kan men deelnemen aan de wedstrijd ‘mooiste monument’.

Aanmelden

Alle informatie en eventuele aanmeldingen gaan via

www.openmonumentendag.nl, waarna je kiest voor Oirschot, gemeente.