Met een drijfnatte julimaand was het te voorspellen: augustus wordt een prachtige zwam maand. En dat hebben we geweten. Nog nooit was augustus zo rijk aan paddenstoelen. Overal waren ze te vinden, van berm tot bos, van tuin tot terras. Het leek wel alsof ze na al die droge zomers hadden liggen wachten tot het moment dat ze helemaal los mochten gaan. En feitelijk was dat ook zo. Paddenstoelen zijn schimmels zonder klok of kalender. Rustig samensmelten van twee schimmeldraden, dan knopjes vormen, een vruchtje vormen en alles klaar maken voor het grote moment. Pas als vochtigheid en temperatuur optimaal zijn zetten ze een eindspurt in. Net als bij een springkussen gaat de pomp aan maar er wordt geen lucht gebruikt maar water. Cellen worden letterlijk opgepompt en binnen een paar uur kan een paddenstoel staan te pronken.

Maar naast de hoeveelheid was het ook de soortensamenstelling waar zwamliefhebbers blij van werden. Het waren vooral paddenstoelen die een innig huwelijk aangegaan zijn met bomen die letterlijk met tienduizenden te zien waren. Deze “mycorrhiza” vormers werden in 2021 ook al eens aan u voorgesteld maar zijn zo essentieel voor een gezonde boom dat ze het verdienen nog eens in de schijnwerpers te staan. Zij zijn het immers die de boom voorzien van bouwsteentjes voor eiwitten die de boom niet zelf kan maken. Ook helpen ze met het opnemen van water. In ruil voor deze noeste arbeid krijgen ze elke dag wat boomsuikers toegestopt. Helaas zijn veel van juist deze zwammen enorm gevoelig voor luchtvervuiling. Cantharellen zijn we zo al bijna kwijt geraakt maar ook allerlei andere soorten worden niet blij van verzurende stoffen als zwaveldioxide of ammoniak. Veel van deze soorten zijn specifiek voor een enkele soort boom, zo is de gebandeerde stekelzwam gebonden aan eik en de harde populierenboleet, u raad het al, getrouwd met populieren. Andere soorten zoals vliegenzwam en krulzoom doen het met allerlei soorten bomen.

Niet al het zomerse gezwam is echter zo behulpzaam bij het welzijn van bomen. Sommigen zijn juist het tegengestelde zoals de ook plotseling massaal optredende dennenvoetzwam. Een soort geelbruin, dik gesteeld soepbord onder een den is alles wat je er van ziet. Maar ondergronds heeft zich een enorm vlechtwerk van schimmeldraden zich in de wortels geboord en zal uiteindelijk de houtvaten gaan verstoppen. En dat betekent het einde van de den. Andere paddenstoelen zijn zelfs helemaal niet geïnteresseerd in levende bomen. Geef hun maar wat dood plantenmateriaal en zijn al blij. De enorme grote parasolzwammen in extensief gebruikte weilanden bijvoorbeeld. Maar ook de afgeplatte stuifzwammen die met tientallen in ons gazon opdoken.

Of deze zomerse overvloed is van een herfst vol gezwam is maar de vraag. De hoeveelheid regen zal zeker bepalend zijn, maar zoals overal op de zandgronden hebben paddenstoelen het ook bij ons moeilijk gekregen. Een bos overwoekert door braam is geen goed milieu meer voor zwammen.