Met de doelstelling 3 – 30 – 300 wil de relatief nieuwe werkgroep NatuurBelangen van IVN Oirschot stevig en langdurig inzetten op meer groen in Oirschot, Spoordonk en de Beerzen. De focus ligt daarbij nu eens niet op de fraaie natuurgebieden in deze gemeente, maar juist op het groen dicht bij huis. Leni Crefeld en Rosetta Hovius van de werkgroep weten inmiddels dat het groen soms wel komt aanwaaien, maar dat het behoud ervan nog iets anders is.

door Rens van Ginneken

Rosetta Hovius heeft een mooi voorbeeld paraat van hoe ze het graag zien, met een foto: een weelderige bloemenrand in de berm van de Boterwijksestraat. “Maar we willen graag verder gaan dan alleen de bloemetjes en de bijtjes. We maakten ons de laatste jaren steeds meer zorgen over de biodiversiteit in onze dorpen. We willen graag, samen met onze overheid en bewoners, eens kritisch kijken naar de ontwikkeling van de natuur die we dichtbij hebben.” Leni Crefeld knikt. “Dat is gewoon hard nodig, want wereldwijd is al zo’n tachtig procent van de biomassa aan insecten verdwenen. Dat zien we ook terug in onze gemeente en dat heeft veel te maken met het te weinig beschikbare groen en het daarmee samengaand bodemleven, zoals slakjes, wormen en insecten. Het gevolg daarvan is dan weer dat er bijvoorbeeld in mijn wijk vrijwel alleen nog kraaien en duiven zijn. Terwijl ik laatst nog een oude boer hoorde vertellen dat er vroeger hele zwermen van allerlei soorten vogels in het dorp waren.”

Ander maaibeleid

Eén en ander heeft te maken met de ‘verstening’ van de wijken en de tuinen daarin, maar ook met het gemeentelijke maaibeleid, zo vertellen de IVN-leden. “We houden het maaibeleid al een tijdje in de gaten”, aldus Rosetta. “Het was hier eigenlijk altijd standaard beleid dat er al vanaf het voorjaar volop gemaaid werd, in de bermen bijvoorbeeld. Daardoor kregen allerlei kruiden en het bodemleven eigenlijk geen kans zich te ontwikkelen. Het IVN heeft op 17 januari 2023 een avond georganiseerd over ecologisch maaibeleid. Tijdens deze avond werden nieuwe inzichten over het maaien van bermen gepresenteerd. Ook bij nieuwbouw willen we graag een vinger aan de pols houden en proberen we de overheid te stimuleren om bijvoorbeeld om bestaande bomen, waterlopen en paden heen te bouwen. Er wordt naar ons geluisterd, maar je moet het wel blijven benoemen”, zo vertelt ze met een glimlach.

Niet meer keurig netjes

Leni: “We hebben nu nieuwe inzichten, zoals met de ‘Meimaand – maai-me-niet-maand. Blijkbaar was het voorheen gebruikelijk dat de maaier volgens aanbesteding het gras niet hoger mocht laten worden dan 9 millimeter. Uiteraard is dat slecht voor de biodiversiteit in bermen en grasranden, maar ook bij de bestrijding van hitte en droogte is vergroening belangrijk. Het is ook een beetje een kwestie van opvoeden en het loslaten van ‘keurig netjes’.” Inmiddels past de gemeente de nieuwe inzichten dus steeds meer toe en wordt er bijvoorbeeld ‘gefaseerd’ gemaaid en veelal pas vanaf juni. Maar ook voor de burger ligt er een verantwoordelijkheid in het loslaten van ‘keurig netjes’ dogma, vertelt Rosetta. “Voorheen maaiden wij het gras ook elke week, maar nu hebben we het zo hoog laten groeien”, zo wijst ze ongeveer 60 centimeter boven de grond aan. “En er zijn natuurlijk nog andere initiatieven. Zo kun je bijvoorbeeld met de buurt een landje met inheemse en zelfs ook eetbare planten inzaaien. Bij onze IVN wordt daar ook naar gekeken.”

IVN als gesprekspartner

Een ander mooi initiatief is ‘afgekeken’ van de gemeente Zwolle, waar men de natuur dichter bij de mensen wil brengen middels de doelstelling ‘3 – 30 – 300’. Leni licht toe: “Het is toch belangrijk om een doelstelling met cijfers concreet te maken. Dit doel komt neer op: 3 bomen vanuit je huis zichtbaar, 30% zicht op bladeren en een parkje op maximaal 300 meter afstand. Dat doet wat met je gevoel van welbevinden en er moet voor de verkoeling in de steeds hetere zomers sowieso meer groen in de bebouwde kommen komen. IVN speelt als gesprekspartner van de gemeente daar een mooie rol in. Dat is in ontwikkeling; er is al een Groenplatform in Oirschot. Het WNL, IVN, de SBEO en buurtgroep de Kemmer zijn hierin vertegenwoordigd. Elke 6 weken komt deze groep bijeen met gemeentelijke vertegenwoordigers en de wethouders Joep van de Ven en Ad Verbeek. We zitten nu in een transitie en mensen moeten het nut ervan leren inzien, maar we zien bijvoorbeeld dat ‘het nieuwe maaien’ nu al vruchten afwerpt voor de biodiversiteit. Dat is een mooie opsteker en motivatie om gezamenlijk op te trekken natuurlijk!” Rosetta besluit: “Nieuw groen realiseren is goed, maar waardeer en behoud ook wat er al is. Inpassen, benutten en versterken is de boodschap van NatuurBelangen. Wees zuinig op wat we hebben!” Het zou mooi zijn als Natuur-verlangen eindelijk Natuur-Belangen werd uiteraard.

IVN Oirschot kan voor de werkgroep Natuurbelangen naast Leni Crefeld, Rosetta Hovius en Ine Pijnenburg nog enkele enthousiaste nieuwe leden gebruiken. Meer info via: rosett@live.nl

Om de verstening tegen te gaan is er een gemeentelijke subsidie beschikbaar voor ‘tegels eruit, groen erin’; meer info zie: www.oirschot.nl/tegels-eruit