De lange geschiedenis van het voorgezet onderwijs in Oirschot laat zich niet in een paar paragraafjes vangen. De hele ontwikkeling van de Latijnse School tot aan het Kempenhorst College is nu voor het eerst in boekvorm verkrijgbaar. Onder redactie van heemkundige en oud-adjunct directeur Arthur de Vries van het Heerbeeck College kwam er een fraai boek tot stand dat de zeer vele lijntjes vanaf de vroege historie van het voorgezet onderwijs in Oirschot volgt tot aan het huidige Kempenhorst. De Vries verkreeg veel belangrijke info van onder meer Clari van Esch-van Hout en van Cees Jongbloets jr.

door Rens van Ginneken

Arthur de Vries stelde vier jaar geleden ook al een boek samen over die andere VOBO-school: het Heerbeeck College. Dat boek lijkt qua lay-out veel op zijn laatste creatie ‘Van Latijnse School tot Kempenhorst College’. Toch is er een belangrijk verschil, zo stelt hij. “De invalshoek is wel echt anders: meer heemkundig van opzet met name. Dat heeft ook te maken met de zeer lange historie van voorgezet onderwijs die Oirschot kent. Oirschot was vanaf de Middeleeuwen echt een enorm onderwijsdorp, dat altijd een grote regio bediende. In de jaren zestig van de vorige eeuw bijvoorbeeld was het onderwijsaanbod hier bijvoorbeeld veel groter dan in Best.”

Prominente rol geestelijkheid

Mogelijk was er al vóór 1200 een Latijnse School in het dorp en in 1765 werd er een Franse School geopend. De geestelijkheid had in die tijd al een zeer grote rol in het onderwijs, een lijn die werd voortgezet in de 19e eeuw met een prominente rol voor de Zusters Franciscanessen: zij startten onder meer een kweekschool – een opleiding ‘voor jongejuffrouwen’ – die werden opgeleid voor een functie in het onderwijs. Een pedagogische academie De Kempenhorst zou er tot vér in de 20e eeuw blijven in Oirschot. Ook de Paters Montfortanen drukten nog hun stempel op het Oirschotse onderwijs met hun Groot Seminarie in klooster Groot Bijsterveld. Aansluitend op het bedrijfsleven – zoals de meubelindustrie, de bouw en de agrarische bedrijven - in het dorp kwamen er ook beroepsopleidingen. De Avondtekenschool, de LTS en de Lagere Landbouwschool zijn daar sprekende voorbeelden van. Ook voor niet-beroepsgericht onderwijs kwam Oirschot in beeld in 1946, met de Sint-Pieter mulo, later mavo. In 1972 kwamen aan De Kempenhorst de mavo en havo 4 en 5 samen. Die havo-top was nodig, als toelatingseis voor de pedagogische academie.

Hét, of Dé Kempenhorst?

Weer later ontstond er een steeds innigere samenwerking met het Heerbeeck College en ging ook de havo-top uiteindelijk daarheen. Sinds 2002 zijn de beide scholen helemaal samengegaan onder VOBO-bestuur. Sindsdien gaan leerlingen uit Oirschot én Best veelal naar het Heerbeeck College voor vmbo-t/mavo, havo en vwo en werd het Kempenhorst College dé centrale school voor alle vmbo-opleidingen. Die school zit, zoals wellicht bekend, sinds 2007 in één gebouw aan de Eikenbussel, waar dit schooljaar 884 leerlingen gehuisvest waren en een theoretische leerweg volgen, of een van de zeven beroepsprofielen. Het motto van de school: ‘Ontdek de allerbeste versie van jezelf!’ Arthur de Vries over de naam van de school: “Aanvankelijk heette het de Kempenhorst Scholengemeenschap, waar nu alweer jaren de naam Kempenhorst College op de gevel prijkt. Vandaar dat de oudere generaties vaak nog spreken van Dé Kempenhorst, waar de jongeren het altijd hebben over Hét Kempenhorst, vanwege de logische lidwoordbepaling bij scholengemeenschap of college.”

Het Kempenhorst gevoel

Irene van Heijster – docent Geschiedenis en Mediawijsheid – is ook al 25 jaar aan de Oirschotse ‘middelbare’ verbonden. “In die periode heb ik al veel voorbij zien komen en meegemaakt. Het Kempenhorst voelt echt als mijn school en ik deel mijn ‘Kempenhorstgevoel’ waarschijnlijk met veel leerlingen en oud-leerlingen. Dat gevoel houdt in: gemoedelijkheid, ons-kent-ons en vooral oog voor iedereen. Ook als collega’s onder elkaar is er dat gevoel. Wat jaren terug hadden we een moeilijke tijd vanwege veel overlijdens van collega’s. Toen hebben we gemerkt hoe hecht ons team was.” De Vries knikt. “Ik denk dat het team het verschil maakt en dat voelen leerlingen. Dit is mede daarom ook echt een streekschool geworden, met leerlingen vanuit Goirle tot Sint-Oedenrode. Door de jaren heen is er ook hard gewerkt om dat teamgevoel samen te maken, bijvoorbeeld met verschillende meerdaagse sessies. Ook met onze oud-docenten onderhouden we warme contacten. In de coronatijd zijn er een aantal zelfs nog komen surveilleren bij de examens. We horen nog vaak van leerlingen ‘Je bent hier niet anoniem’. Dat vind ik een heel groot compliment, want dat heeft ook zijn basis in een hecht team.”

School van vakmensen

Van Heijster beaamt dat. “Het onderwijs is kwalitatief goed, maar dat begint bij een veilige omgeving. Daarom gebeuren hier ook bijna nooit vervelende dingen. Dat heeft natuurlijk ook weer te maken met het dorpse karakter, het feit dat je elkaar kent en dat je gemakkelijk met elkaar in gesprek gaat.” Over de entiteit van de school: “In mijn ogen is het echt een school van vakmensen. Ik wordt ook oprecht heel blij als ik een vrachtwagenoplegger zie met de naam van een oud-leerling erop, of op de gevel van een mooie patisseriezaak!”, zo vertelt ze met een brede lach.

Het boek ‘Van Latijnse School tot Kempenhorst Colege’ werd op 30 juni aangeboden aan Ton Broeren bij zijn afscheid als bestuurder/algemeen directeur van Voortgezet Onderwijs Best-Oirschot (VOBO).

Het boek is te koop bij ’t Bint en bij Primera in Oirschot voor 19,25 euro.